بستنی خشک چگونه تهیه میشود؟ سفری به دنیای علم و تکنولوژی
شاید برایتان سوال باشد که بستنی خشک چجوری درست میشود؟ اگر اینطور است، این مقاله برای شماست.

بستنی خشک، با نامهای دیگرش مثل بستنی پفکی یا بستنی فضانوردان، خوراکی جدیدی است که به تازگی وارد دنیای تنقلات شده و با بافت ترد منحصربهفرد و طعم دلچسب خود، تبدیل به گزینهای ایدهآل برای پذیرایی و یا یک میانوعده بهیادماندنی و جذاب شدهاست.
شاید برایتان سوال باشد که بستنی خشک چجوری درست میشود؟ یا بستنی خشک از چی درست میشه؟ اگر اینطور است، این مقاله برای شماست.
پاسخ این سوال در دنیای شگفتانگیز علم و تکنولوژی نهفته است. در این مقاله از بلاگ اکسیر، به بررسی فرایند انجماد خشک (Freeze Drying) میپردازیم که نقش کلیدی در تولید بستنی خشک دارد.
چرا فرایند انجماد خشک بهترین حالت است؟
انجماد خشک، فرایندی است که برای گرفتن رطوبت از موادی استفاده می شود که نمیتوان آنها را از روشهای مبتنی بر گرما خشک کرد. در این روش، ماده غذایی ابتدا به طور کامل یخ زده و سپس در فشار کم و در دمای پایین، یخ آن به طور مستقیم به بخار تبدیل میشود بدون اینکه از حالت جامد به مایع تبدیل شود.
اگر کسی از شما بپرسد بستنی خشک چگونه تهیه میشود و در دل این سوال به دنبال مزایای فرایند تولید بستنی خشک باشد، با توجه به ادامه این مقاله به او پاسخ بدهید.
این فرایند مزایای متعددی دارد که آن را به روشی ایدهآل برای حفظ کیفیت و طعم مواد غذایی تبدیل میکند. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ طعم و عطر: انجماد خشک طعم و عطر طبیعی مواد غذایی را به طور کامل حفظ میکند.
- حفظ کیفیت: این روش از تخریب مواد مغذی و ویتامینها در اثر حرارت جلوگیری میکند.
- افزایش ماندگاری: محصولات فریز خشک شده به دلیل رطوبت بسیار پایین، ماندگاری بسیار طولانیتری دارند.
- کاهش حجم: با حذف رطوبت، حجم مواد غذایی به طور قابل توجهی کاهش مییابد که حمل و نقل و ذخیرهسازی آنها را آسانتر میکند.
طرز تهیه بستنی خشک با شیرخشک
اگر در اینترنت عبارت بالا را سرچ کنید و به دنبال طررز تهیه بستنی خشک با شیر خشک باشید، احتمالا به مقالاتی میرسید که به شما راهکار و رسپیای میدهد تا با شیر خشک بستنی خشک درست کنید، حتی اگر از هوش مصنوعی هم همین سوال را بپرسید همچین راهکاری را به شما معرفی میکند. اما نکته مهم اینجاست که این رسپی، دستور پخت یک شیرینی ترکی به نام "شیرینی شیر" است که اصلا ارتباطی با بستنی خشک ندارد و این دو خوراکی، دو خوراکی کاملا جداست. البته بعضا بستنی خشک تبریزی هم به این خوراکی میگویند. پس آنچه با شیر خشک تهیه میشود بستنی خشک نیست و اگر به دنبال دستور تهیه صحیح بستنی خشک هستید ادامه این مقاله را مطالعه نمایید.
فرایند انجماد خشک در تولید بستنی خشک:
برای تولید بستنی خشک با استفاده از انجماد خشک، مراحل زیر انجام میشود:
آماده سازی:
ابتدا بستنی با طعم دلخواه تهیه میشود. طی تمام مراحل این فرایند هیچ افزودنیای به مادهای که درون دستگاه است اضافه نمیشود و برای مثال اگر قرار است بستنی خشک شود، دقیقا از همان بستنی موجود در بازار استفاده میشود.
سپس مخلوط بستنی به صورت مساوی برش خورده و در سینیهای مخصوص فریز خشک کن ریخته میشود.
انجماد:
سینیها در محفظه انجماد دستگاه قرار میگیرند و دمای آنها به تدریج تا دمای بسیار پایینی (معمولاً بین -40 تا -50 درجه سانتیگراد) کاهش مییابد. در این مرحله، آب موجود در مخلوط بستنی به طور کامل یخ میزند.
کاهش فشار:
پس از انجماد کامل، فشار داخل محفظه به تدریج کاهش مییابد تا به حدود 0.1 تا 0.01 میلیبار برسد.
این کار نقطه جوش آب را به طور قابل توجهی پایین میآورد.
تصعید:
در این مرحله، گرمای ملایمی به سینیها اعمال میشود. با توجه به کاهش فشار، یخ موجود در مخلوط بستنی به طور مستقیم به بخار تبدیل میشود بدون اینکه از حالت جامد به مایع تبدیل شود.
این فرایند به عنوان تصعید شناخته میشود.
خشک شدن:
بخار آب از طریق پمپهای مخصوص از محفظه خارج میشود.
با ادامه فرایند تصعید، تمام رطوبت موجود در مخلوط بستنی تبخیر میشود و در نهایت، بستنی به صورت خشک و پفکی در میآید.
بسته بندی:
بستنی خشک شده از دستگاه خارج شده و در بسته بندیهای مخصوص قرار میگیرد.
این بستهبندیها به گونهای طراحی شدهاند که از ورود رطوبت و هوا به داخل آنها جلوگیری میکنند و به حفظ کیفیت و ماندگاری بستنی خشک کمک میکنند.
مزایای استفاده از انجماد خشک برای تولید بستنی خشک
استفاده از انجماد خشک برای تولید بستنی خشک مزایای متعددی دارد که عبارتند از:
- حفظ طعم و بافت: این روش طعم و بافت منحصر به فرد بستنی را به طور کامل حفظ میکند.
- افزایش ماندگاری: بستنی خشک شده به دلیل رطوبت بسیار پایین، ماندگاری بسیار طولانیتری دارد.
جمعبندی:
به طور کلی تولید یک بستنی خشک با کیفیت، نه تنها کار سادهای نیست بلکه نیاز به تکنولوژی خاص خودش هم دارد. پس لطفا اگر در اینترنت مقالهای را دیدید که آموزش تولید بستنی خشک با شیرخشک را داده، بدانید که این خوراکی با آنچه از اکسیر به عنوان بستنی خشک میخرید بسیار متفاوت است، هم از لحاظ طعم، هم از لحاظ مواد اولیه. پس خودتان را از کسب تجربه جذاب خوردن بستنی خشک محروم نکنید.